Het monument ligt in het gebied tussen de Kazernelaan, Nelissenhofweg, Parklaan en IJzerenmanweg in Weert. Het monument is gebouwd tussen 1954 en 1961. Deze periode valt binnen de wederopbouwperiode na de oorlog. Karakteristiek voor deze periode zijn, vanwege de toen bestaande schaarste, onder meer de materiaalkeuze en stedenbouwkundige opzet. Deze werden vaak gekenmerkt door soberheid en eenvoud, maar ook door vernieuwing.

Het complex is gebouwd als faciliteit voor onderwijs, cultuur, sport en religie van het Bisschoppelijk College in Weert. Het monument bestaat uit vier onderdelen: het openluchttheater, de Mariakapel, de tennisbanen met ommuring en paviljoen en het (voormalig) zwembad. Daarnaast maken ook het pomphuis, het entreepleintje, instructeurs- en entreegebouw, ommuring, grachten, brug en de omwalling onderdeel uit van het complex. Elk onderdeel van het complex heeft is een monument en daarom is daarvan een aparte pagina beschikbaar.

Cultuurhistorische waarde

Het rijksmonument de Lichtenberg heeft een grote architectonische, cultuurhistorische, ruimtelijke en geschiedkundige waarde. Het vormt een belangrijk onderdeel van het cultureel erfgoed van Weert. Ook op nationaal niveau wordt grote waarde aan dit complex toegekend.
Sinds eind jaren ’60 verloren de verschillende onderdelen hun functie en zijn ze niet meer onderhouden. Op dit moment verkeren diverse gebouwen in zeer slechte staat. Om onherstelbare schade te voorkomen, is het de bedoeling het gebied weer een zinvol en structureel gebruik krijgt.
Dit project heeft ten doel om de Lichtenberg, als onderdeel van het cultuurerfgoed van de gemeente Weert, te behouden.

Toekomstvisie

Gezien de cultuurhistorische en monumentale waarde van het gebied is voor de Lichtenberg een visie opgesteld. De visie, die op 4 mei 2010 is vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders, schetst een toekomstbeeld voor de invulling en het gebruik van het gebied en het monument. Het doel is beschermen, behouden en verder ontwikkelen van de Lichtenberg. Er is gekozen voor een aanpak waarbij het (nood)herstel en het ontwikkelen van initiatieven stap voor stap plaatsvinden.
Een conserverend bestemmingsplan is in 2011 van kracht geworden.

Herstelwerkzaamheden

Eind 2013 zijn de theatergebouwen wind- en waterdicht gemaakt door de gemeente Weert. Hierdoor is verder verval gestopt. Begin 2014 zijn de Mariakapel, de muur, de toegangspoort en de boogbrug gerestaureerd eveneens door de gemeente. Hierbij is subsidie verstrekt door het rijk en de provincie. 

Gebruik openluchttheater
Vanaf 1 april 2015 heeft de gemeente Weert voor twee jaar het gebruik van het openluchttheater gehad. In die tijd zijn mogelijkheden voor structureel hergebruik onderzocht. Het openluchttheater is in 2015 weer incidenteel opengesteld, zoals met Open Monumentendag.

Particulier initiatief

Na jaren van voorbereiding heeft het college van burgemeester en wethouders 7 maart 2017 ingestemd met een grondruil en verkoop van de Lichtenberg. Stichting Provisus ruilt het complex met het sportveld van het voormalig Bisschoppelijk College. Na de ruil met Provisus verkoopt de gemeente de Lichtenberg met alle bijgebouwen waaronder de Mariakapel en het entreegebouw, maar ook de voormalige gymzalen Boostenzalen en de boerderij de Helmonder aan het particulier initiatief Stichting Horne Quartier (HQ).
HQ streeft naar een permanente exploitatie van de Lichtenberg en het omliggende gebied. Dit betekent een grote meerwaarde voor de inwoners en bedrijven in Weert-West. Door de verkoop aan HQ is een koppeling mogelijk met de bestaande activiteiten op het HQ-terrein (het voormalige kazerneterrein). Op en het rond het complex staan paardensport en -onderwijs centraal. Daarnaast zal het openluchttheater na restauratie beschikbaar komen voor (culturele) verenigingen. HQ heeft aangegeven de exploitatie van het theater niet te verzorgen.

Klik op de icoontjes in de rechterkolom voor meer informatie.

De verschillende onderdelen van het complex zijn elk als rijksmonument aangemerkt. Klik op een foto en u vindt meer informatie over dat onderdeel.

Lichtenberg in de media

De afgelopen jaren heeft het recreatiecomplex Lichtenberg meerdere malen de lokale, regionale en  landelijke media gehaald.
Lees meer >>>